Gmina Szczytniki - Urząd Gminy Szczytniki

Orkiestra Dęta OSP Iwanowice

Aktualności

Historia orkiestry dętej OSP Iwanowice

Historia orkiestry dętej OSP Iwanowice rozpoczyna się kiedy Iwanowice należały
do Królestwa Polskiego pod zaborem rosyjskim. W roku 1900 Iwanowickie Towarzystwo Ogniowe utworzyło Orkiestrę Dętą. Instrumenty zostały zakupione ze środków mieszkańców Iwanowic
a pierwszy występ orkiestry miał miejsce w 1902 roku na uroczystościach kościelnych, dyrygował
Iwan Dworzak. Najstarsze zdjęcie orkiestry pochodzi z 1904 roku, przedstawia 10 ? osobową orkiestrę umundurowaną wg przepisów w granatowe spodnie, białą bluzę przepasaną skórzanym pasem a na głowie rogatywka. Po Iwanie Dworzaku dyrygentem został Adam Kucharski. I wojna światowa zatrzymała ruch artystyczny polskiej wsi zgodnie ze starożytnym powiedzeniem ?gdy grzmią działa ? milkną muzy?. Orkiestra Iwanowicka również, jak wiele orkiestr w Polsce, przerwała swoją działalność. Po wojnie zorganizowała się na nowo i nabrała świetności.
Do istotnych występów tuz po wojnie należał występ na zawodach drużyn strażackich Okręgu Kaliskiego oraz udział w pieszej pielgrzymce parafii Iwanowice na Jasna Górę. W 1930r nowym dyrygentem Orkiestry został ? Sośnicki Józef. W okresie międzywojennym orkiestra przeżywała swój rozkwit? zakupiono instrumenty, wyszkolono nowych członków a szkolenia kończyły się egzaminem. Występ, który znacząco wpisał się w historię orkiestry miał miejsce w 1938 r tuż po poświęceniu pomnika ojca Augustyna Kordeckiego, znajdującego się Szczytnikach- orkiestra przywitała na błoniach Iwanowic najwyższych dostojników kościelnych z prymasem Hlondem na czele oraz przedstawicieli władz państwowych z premierem Sławojem ? Składowskim i wodzem naczelnym Rydzem Śmigłym.

Ruch orkiestrowy znów zamilkł w okresie okupacji ale już wiosną 1945r, jeszcze gdy
w Europie trwała wojna, straż i orkiestra w Iwanowicach wznowiła swa działalność i już na zakończenie Oktawy Bożego Ciała uczestniczyła w uroczystej procesji. Nastąpił kolejny rozkwit orkiestry. Orkiestra werbowała tylko członków którzy mieli ukończone 18 lat a każdy muzyk musiał podpisać zobowiązanie, że będzie dbał o instrument a jeśli zrezygnuje z nauki musi pokryć ?dubeltowo koszty nauki?. W 1958 po śmierci Józefa Sośnickiego dyrygentem zostaje Antoni Kucharski. W latach 60-tych orkiestrą dyrygował już ówczesny organista Marian Zieliński. W tym czasie proboszcz parafii Iwanowice ks. Piotr Sokołowski zakupił nowe instrumenty i zobowiązał organistę do utworzenia parafialnej orkiestry dętej. W konsekwencji w latach 60- , 70 ?tych
w Iwanowicach kaliskich działają dwie orkiestry strażacka i parafialna a prawda była taka,
że grali w niej Ci sami ludzie. Jednakże niestety przełom lat 70- i 80?tych to schyłek orkiestry. Na początku lat 80-tych próbę ratowania orkiestry podjął pan Stefan Kurek ale bez powodzenia
i tak przestaje istnieć zarówno orkiestra strażacka jak i parafialna.

Od 1990 prężnie działający zarząd OSP Iwanowice kilkakrotnie podejmował próby odtworzenia orkiestry. Przełom nastąpił w 1997 roku podczas obchodów 100-lecia OSP Iwanowice,
na które przybyła orkiestra dęta OSP Kamień. W głównej mierze do reaktywowania orkiestry przyczynił się pan Benedykt Owczarek, na wlanym zebraniu OSP Iwanowice w styczniu 1998 r został pełnomocnikiem do spraw reaktywowania orkiestry w randze członka zarządu. Wielkim ojcem chrzestnym orkiestry można nazwać św. pamięci Krzysztofa Majasa, wieloletniego opiekuna orkiestry. Dzięki przychylności i pomocy Urzędu Gminy Szczytniki udało się wyremontować instrumenty i pozyskać pieniądze na działalność orkiestry oraz zatrudnić kapelmistrza- Pawła Janiaka. Urząd Gminy w Szczytnikach z Panem Wójtem na czele do dnia dzisiejszego zatrudnia dyrygenta i w głównej mierze finansuje orkiestrę a dzięki temu przyczynia się do jej rozwoju
i świetności.W marcu 1998 r. rozpoczęto nabór muzyków i pierwsze próby. Pierwszy występ reaktywowanej orkiestry obył się w Boże Ciało 1998 r. Trzon ówczesnej orkiestry stanowiło
6 druhów którzy grali już w poprzednich orkiestrach oraz 20 nowo wyszkolonych muzyków. W lutym 1999 r zastępcą powołanego do służby wojskowej kapelmistrza Pawła Janiaka został mieszkaniec Iwanowic Jerzy Płóciennik. Pracy było coraz więcej, trzeba było urozmaicić
i dopracować repertuar, wyszkolić nowych chętnych a zarząd nie próżnował tylko czynił starania by o Iwanowicach i orkiestrze w było głośno. Latem 1999 roku zorganizowano Pierwsze Biesiadne Spotkanie Orkiestr Dętych. Przybyła orkiestra z Brzezin oraz z Iwanowic krakowskich. Był to początek współpracy z sąsiedzką orkiestra z Brzezin. Impreza tak przypadła do gustu władzom powiatowym z ówczesnym starostą panem Leszkiem Aleksandrzakiem na czele, że 6 lipca 2000r zorganizowano pierwszy Powiatowy Przegląd Orkiestr Dętych Ochotniczych straży pożarnych Iwanowice były pierwszym gospodarzem i organizatorem. To przedsięwzięcia z czasem stało się największą tego typu cykliczną imprezą w powiecie kaliskim.

Od 2000 r. orkiestra rozpoczęła uczestnictwo w Przeglądach Orkiestr Południowej Wielkopolski. W 2002 roku 5 maja podczas uroczystości 100-lecia orkiestra została odznaczona Złota Honorową Odznaką III stopnia Związku Chórów i Orkiestr Dętych. Od 2003 roku orkiestra należy do Ogólnopolskiej Kontraterni Najstarszych Chórów i Orkiestr przy ZGPZCHiO.

Dnia 3.06 2007 roku był odbyła się podwójna uroczystość: jubileusz 110-lecie OSP
i 105- lecie orkiestry. Odznaczono wielu druhów orkiestry odznakami PZCHiO.

W 2007 roku nastąpiła zmiana dyrygenta. Jerzego Płóciennika zastąpił mgr Marek Kubera- Absolwent Akademii muzycznej waltornista filharmonii kaliskiej. Niezmiernie cennym dorobkiem dyrygentury pana Jerzego były własnoręcznie napisane aranże dla naszej orkiestry
m.in. ?Most na Rzece Kwai?, ?Portowe światła?, ?Hiszpańskie Oczy?. Nowy dyrygent pociągnął za sobą napływa nowych członków, zwłaszcza dzieci i młodzieży. W szybkim tempie wzbogacono repertuar, znacząco wzrosła liczba występów, zwłaszcza na terenie Kalisza. Kilkoro członków rozpoczęło naukę w kaliskiej szkole muzycznej.

29.06.2008 odbyły się po raz kolejny w Iwanowicach IX Prezentacje Orkiestr Dętych Powiatu Kaliskiego . Udział w tym przeglądzie wzięło 13 orkiestr również gościnnie wystąpiła orkiestra ze Złochowic reprezentująca Iwanowice Duże i Małe z powiatu kłobuckiego.

Od 2008 roku orkiestra Dęta OSP Iwanowice na zaproszenie Sławieńskiego Domu Kultury corocznie w maju bierze udział w Festiwalu Orkiestr Dętych w Sławnie w województwie zachodniopomorskim. Festiwal jest okazją do zorganizowania 4-dniowych warsztatów muzyczno- tanecznym nad morzem. Orkiestra występuje wówczas również w okolicznych miejscowościach jak Darłowo i Ustka. Podczas festiwalu jest okazja do spotkań z orkiestrami z różnych regionów Polski a o główną nagrodę rywalizują w Show Paradzie zespoły mażoretek działające przy orkiestrach.
W latach 2009 -2013 to orkiestra przygotowywała układy taneczne na Show Paradę, dzięki temu zyskała miano tańczącej orkiestry. Od 8 lat podczas pobytu nad morzem orkiestrę gości Stanica Harcerska w Jarosławcu na czele z komendantem Panem Ryszardem Sobczakiem.

W 2009 roku, 2 sierpnia podczas 5. Brzezińskich spotkań orkiestr dętych orkiestry
z Iwanowic i Brzezin umowę o współpracy kulturalnej.

Od 11 września 2010 roku do 23 października 2011 roku trwała peregrynacja Matki Bożej w kopii Obrazu Jasnogórskiej Pani w Diecezji Kaliskiej. Orkiestra z Iwanowic jak żadna inna
w diecezji miała zaszczyt zagrać podczas uroczystości powitania obrazu Matki Bożej w Kaliszu
w sanktuarium Św Józefa jak i podczas pożegnania w katedrze św Mikołaja oraz zagrała podczas peregrynacji w naszej parafii, w Godzieszach i w parafii opatrzności Bożej w Kaliszu.
Muzycy pielęgnują w sobie cześć oddawaną Matce Bożej i co 5 lat uczestniczą w Zjazdach OSP
na Jasnej Górze, grając na błoniach pod klasztorem razem ze 150 orkiestrami.

Jeden z historycznych występów orkiestry odbył się w lutym 2013 w Sali Gobelinowej
w Gołuchowie na potkaniu strażaków z południowej wielkopolski z Jego Ekscelencją z biskupem Edwardem Janiakiem. Organizatorem spotkania był Wiceprezes Zarządu Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP Województwa Wielkopolskiego im. gen. Stanisława Taczaka druh Krzysztof Grabowski. Orkiestra OSP Iwanowice była pierwszą orkiestrą dętą, która zagrała w reprezentacyjnej sali gobelinowej zamku w Gołuchowie. W 2013 roku wielkim zaszczytem był także występ
na Centralnych Obchodach dnia strażaka w Poznaniu.

Rok 2015 to rok jubileuszu 115-lecia istnienia orkiestry, obchody przypadły na dzień
21 czerwca a dzięki przychylności księdza kanonika Pawła Jabłońskiego ich oficjalna część odbyła się w parafialnym kościele. Członkowie tak bardzo zaangażowali się w organizację, że uroczystość odbiła się szerokim echem w powiecie kaliskim.

Ogromną mobilizacją do dalszego działania był Medal Zasłużony Dla Powiatu Kaliskiego nadany przez radę powiatu kaliskiego na wniosek Pan Benedykta Owczarka- Członka zarządu Rady Powiatu kaliskiego. Medal został wręczony podczas święta Powiatu kaliskiego
w 2015 roku .

Od lipca 2019 roku, po rezygnacji Marka Kubery z funkcji dyrygenta, nowym kapelmistrzem orkiestry zostaje Paweł Janiak.

W październiku 2019 roku odbył się pierwszy wyjazd orkistry do Zakopanego- Stolicy Polskich Tatr, wyjazd był związany z uczestnictwem orkiestry we Mszy Świętej w Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej, które jest ?wotum wdzięczności za ocalone życie Ojca Świętego Jana Pawła II w dniu 13 maja 1981 roku”.

Ponad 20 lat tak szybkiego rozwoju orkiestry niesie za sobą sporo tradycji
i zwyczajów. Między muzykami zrodziły się więzi. W orkiestrze grają rodzice z dziećmi, małżeństwo
i już zarażają się kolejne pokolenia. Wieloletnim członkiem, który szczególnie związał się
z orkiestrą, czasami zastępuje dyrygenta, jest praktycznie na każdej próbie i każdym występie oraz skrupulatnie prowadzi listę obecności jest Jan Cichy, mieszkaniec Stawu i członek tamtejszej orkiestry.
Do licznych tradycji zalicza się spotkania opłatkowe po pasterce oraz gromadzenie się o godz. 21.00 pod pomnikiem świętego Jana Pawła II przy parafialnym kościele w rocznicę wyboru Karola Wojtyły na Ojca Świętego oraz w rocznicę śmierci świętego Jana Pawła II aby zagrać utwór ?Barka?.
Wiele uroczystości parafialnych, szkolnych i gminnych nie może obejść się bez uczestnictwa orkiestry. Ponadto orkiestra uczestniczy w licznych przeglądach i festiwalach a także od stycznia 2002 roku, na zaproszenie Pana Roberta Lisa, uczestniczy w Rocznicach Pomordowania Mieszkańców Marchwacza. Orkiestra ceni sobie dobrą współpracę z parafią, szkołą, Urzędem Gminy oraz ze Starostwem Powiatowym a także z innymi orkiestrami, m.in. z Brzezin, Stawu oraz Godziesz.

W historii orkiestry nie wspomina się o zarządzie orkiestry. Po reaktywacji orkiestry podejmowano próby uformowania zarządu, jednak orkiestra na tyle ściśle działała zawsze z OSP Iwanowice, że to pod zarządem tej jednostki tak naprawdę funkcjonowała. Aczkolwiek nie sposób pominąć opiekunów orkiestry, do 2011 roku był nim Krzysztof Majas- mentor i |?ojciec chrzestny orkiestry?, po jego śmierci pieczę nad orkiestrą przejął Jarosław Michalski oraz Anna
i Bogumił Tylscy, a od 2013 roku prezesem jest Paweł Grabowski.

Od 2011 roku umundurowanie stanowi ciemnoniebieski mundur ze złotymi dodatkami. Zmiana umundurowania nastąpiła dzięki środkom pozyskanym z Urzędu Marszałkowskiego
woj., wielkopolskiego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Całe przedsięwzięcie doszło do skutku dzięki wsparciu Wicemarszałka Województwa Wielkopolskiego pana Krzysztofa Grabowskiego oraz staraniom Prezesa naszej Jednostki Jerzego Majasa.

Kolejnym wielkim krokiem w rozwoju orkiestry był zakup nowych instrumentów
w ramach realizacji projektu ?Kultywowanie miejscowych tradycji muzycznych poprzez zakup instrumentów dla orkiestry dętej w Iwanowicach?. Do powstania projektu przyczynili się członkowie orkiestry: Andrzej Grabowski, Anna i Bogumił Tylscy oraz prezes OSP Jerzy Majas. Projekt został zrealizowany przez OSP w Iwanowicach w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Stowarzyszenia ?Długosz Królewski? współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Łączna kwota projektu to 20 000 tys. zł.80 % tej kwoty to dopłata z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów. Tym razem również dzięki staraniom pana Krzysztofa Grabowskiego projekt zakończył się sukcesem. A dzięki przychylności radnych Urzędu Gminy i Wójta Pana Marka Albrechta otrzymano pożyczkę na poczet tego projektu.

W roku 2015, tuż po uroczystości 115-lecia członkowie orkiestry przystąpili do realizacji projektu remontu pomieszczenia, w którym odbywają się próby w ramach V edycji programu ?Pięknieje Wielkopolska Wieś? prowadzonego przez Urząd Marszałkowski w Poznaniu. Wspólnie z Gminą Szczytniki zrealizowano projekt ?Zagospodarowanie przestrzeni publicznej
w Świetlicy Wiejskiej w Iwanowicach ? rewitalizacja miejsca spotkań i prób Orkiestry OSP Iwanowice?. Członkowie orkiestry przepracowali setki godzin na czele z prezesem Pawłem Grabowskim, dzięki temu zyskali piękne i praktyczne pomieszczenie, które zachęca to prób
i nauki. Również i w tym przedsięwzięciu mogliśmy liczyć na ogromne wsparcie Gminy Szczytniki oraz Wicemarszałka Województwa Wielkopolskiego pana Krzysztofa Grabowskiego.

Od 2001 roku przy orkiestrze rozpoczęła swoją działalność grupa mażoretek, prowadzona do 2010 roku przez Monikę Błaszczak. W roku 2012 mgr Katarzyna Kubera założyła grupę taneczną pod nazwa ?Iskierki?. Od września 2019 roku, po rezygnacji Katarzyny Kubera
z funkcji prowadzenia zespołu, nowym choreografem mażoretek zostaje Arleta Piotrowska. Obecnie zespół liczy ponad 30 dziewcząt, podzielonych na dwie grupy wiekowe. Zespół taneczny stanowi niezwykłe ubagacenie orkiestry.

Podsumowując Orkiestra dęta OSP Iwanowice jest muzyczną wizytówką Gminy Szczytniki, od pokoleń zrzesza w swoich szeregach miłośników gry na instrumentach nie tylko
z Iwanowic ale i okolicznych miejscowości. Orkiestra kultywuje tradycje muzyczne, systematycznie podnosi poziom gry i wprowadza nowy repertuar. Przy orkiestrze prowadzona jest nauka gry na instrumentach z której corocznie korzysta grono nowych adeptów muzyki, głównie młodzieży. Nawyk grania w orkiestrze pozostaje na całe życie. Dzięki orkiestrze dzieci oraz młodzież mają również możliwości rozwijać umiejętności taneczne. Orkiestra OSP Iwanowice od lat kształtuje i kreuje kulturę Iwanowic oraz wykształci wiele pokoleń mieszkańców Gminy Szczytniki.

Kontakt: Paweł Grabowski